ล่ามให้คนฟังรู้เรื่อง
คำศัพท์ธรรมดาที่ไม่ธรรมดา
จะว่ายากก็ยาก จะว่าง่ายก็ง่าย
คำว่า 面積 ในประโยคต่อไปนี้แปลว่าอะไรดี
来年の歩留まり改善目標は1% だよ。12月で1%じゃなくて、面積で1%だよ。
ถ้าล่ามให้คนที่มีความรู้สายวิทย์ ฟังคุณจะแปลว่าอะไร
ถ้าล่ามให้คนที่ไม่ได้เรียนสายวิทย์มาฟัง คุณจะแปลว่าอะไร
ลองคิดดูก่อนนะครับ
คำว่า 面積 ในดิกทั่วไป หมายความว่า พื้นที่
แต่ถ้าเราลองแปลประโยคนี้โดยการแปล 面積 ว่าพื้นที่
ประโยคแปลคงจะออกมาประมาณนี้
ปีหน้าเราต้องเพิ่มยีลด์ให้ได้ 1% นะ 1% ในที่นี้ไม่ได้หมายความว่าถึงเดือนธันวาแล้วได้ 1% นะ แต่ต้องได้พื้นที่ 1% นะ
ซึ่ง...ถ้าคุณเป็นคนฟังคุณจะงงมั้ยครับว่า"ต้องได้พื้นที่ 1% "หมายความว่าอะไร
เมื่อล่ามพูดมาแบบนี้ เสียงกระทบหูคนฟัง ฟังแล้วรู้ว่าพูดคำว่าอะไรบ้าง แต่ไม่เข้าใจความหมายที่ล่าม(หรือต้นทาง) ต้องการจะสื่อ
เหตุผลก็คือ เพราะว่าในภาษาไทยไม่มีใช้สำนวนแบบนี้ไงครับ
สำนวนการพูดแบบนี้คนญี่ปุ่นพูดคำว่า 面積 โดยหมายถึงคำที่ย่อมาจาก グラフの面積 (折れ線の下からの面積)นั่นเองครับ
และคำว่า グラフの面積 ในภาษาไทยแปลว่า "พื้นที่ใต้กราฟ" ครับ ซึ่งผมพบคำนี้ครั้งแรก(ในภาษาไทย) คือตอนที่ผมเริ่มเรียนกันในวิชาฟิสิกส์ตอนม.ปลายเรื่องการเคลื่อนที่
ดังนั้นถ้าล่ามกำลังล่ามให้วิศวกร หรือคนฟังที่มีความรู้ด้านฟิสิกส์ อยู่ฟัง เราสามารถแปลคำว่า 面積 ในที่นี้ว่า พื้นที่ใต้กราฟ ได้เลยครับ
แล้วสำนวนแปลของล่ามจะกลายเป็นแบบนี้ครับ
ปีหน้าเราต้องเพิ่มยีลด์ให้ได้ 1% นะ 1% ในที่นี้ไม่ได้หมายความว่าถึงเดือนธันวาแล้วได้ 1% นะ แต่ต้องได้พื้นที่ใต้กราฟ 1% นะ
ถ้าพูดแบบนี้ คนฟังที่มีความรู้ทางฟิสิกส์ จะสามารถเข้าใจได้ทันที แต่ถ้าต้องแปลให้คนฟังที่ไม่มีความรู้ทางฟิสิกส์ฟัง ล่ามจำเป็นต้องเลือกคำที่เข้าใจได้ง่ายแม้จะไม่มีความรู้ทางฟิสิกส์ก็ฟังเข้าใจได้ ดังนัั้น ล่ามจึงจำเป็นต้องรู้ว่า "พื้นที่ใต้กราฟแปลเป็นภาษาไทยว่าอะไร"
เมื่อลองคิดย้อนไปดู พื้นที่ใต้กราฟก็คือ พื้นที่ที่อยู่ใต้เส้นกราฟนั่นเอง ถ้าเป็นกราฟแท่งก็หมายถึงพื้นที่ที่เกิดจากผลรวมของความสูงของกราฟทุกอัน
ถ้าความสูงเท่ากันทุกอัน เราก็จะได้พื้นที่ใต้กราฟเป็น รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า พื้นที่ของรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าก็คือ กว้างคูณยาว
ถ้าความสูงไม่เท่ากัน แต่เส้นกราฟเป็นรูปสามเหลี่ยม พื้นที่ของรูปสามเหลี่ยมก็คือ 0.5คูณสูงคูณฐาน
ดังนั้น ถ้าล่ามเข้าใจความหมายของคำว่า พื้นที่ใต้กราฟ เราก็สามารถแปลคำว่า 面積 ว่า ผลรวม ก็ได้ หรือถ้าเราเข้าใจความหมายของผู้พูดในบริบทนี้เราจะแปลว่า ค่าเฉลี่ยทั้งปี ก็ได้
สำนวนแปลของล่ามก็จะกลายเป็น
ปีหน้าเราต้องเพิ่มยีลด์ให้ได้ 1% นะ 1% ในที่นี้ไม่ได้หมายความว่าถึงเดือนธันวาแล้วได้ 1% นะ แต่ต้องได้ค่าเฉลี่ย 1% นะ
นี่เป็นตัวอย่างหนึ่งของการล่ามให้คนฟังรู้เรื่อง
ใครจะนำเทคนิคนี้ไปลองใช้ดูก็ได้นะครับ ผมไม่หวง