ความสามารถทางภาษาหรือความเข้าใจบริบท
ถ้าใครติดตามเพจนี้มานานพอคงจะเข้าใจแล้วว่า ในการเป็นล่ามนั้นเราจำเป็นต้องมีความเข้าใจทางภาษาทั้งสองภาษาที่เรากำลังแปล ยิ่งสูงยิ่งดี และต้องมีความเข้าใจบริบทของเรื่องที่เรากำลังแปลด้วย
ความเข้าใจทางภาษาก็หมายถึง ภาษาไทย ภาษาญี่ปุ่น ทั้งภาษาที่เป็นคำพูด คำเขียน หรือที่เราเรียกว่าวัจนภาษา และทั้งภาษาที่เป็นการแสดงออกทางสีหน้า ท่าทาง หรือที่เรียกว่า อวัจนภาษา ด้วย
ความเข้าใจในบริบทก็หมายถึง หลักการหรือตรรกะเหตุผลของเรื่องนั้นๆ ที่มาที่ไป เหตุการณ์ปัจจุบัน ณ ตอนนั้น
แต่เนื่องจากเรามีเวลาจำกัด หรือไม่สามารถพัฒนาทักษะทุกด้านไปพร้อมๆกันได้ เราควรทำอย่างไรดี ควรเลือกพัฒนาความรู้ด้านใดก่อนดี ระหว่างความรู้ทางภาษาหรือความเข้าใจบริบท
คำตอบก็อยู่ที่วัตถุประสงค์ของแต่ละคนครับ
ถ้าเราต้องการอยู่รอดในสังคมคนญี่ปุ่น หรือ เป็นล่ามประจำบริษัทอยู่แล้วไม่ต้องการย้ายงานแต่ต้องการแปลในบริษัทให้เก่งขึ้น ผมว่าคนกลุ่มนี้ควรเลือกพัฒนาความเข้าใจบริบทก่อนครับ ในการพัฒนาความเข้าใจบริบทนั้น ถ้าเราไม่เข้าใจภาษาญี่ปุ่นก็ไม่เป็นไร เราสามารถเลือกอ่านหนังสือเป็นภาษาไทยหรือภาษาอังกฤษก็ได้ หรือใช้วิธีสอบถามจากผู้รู้ด้วยภาษาที่เราถนัดก็ได้
แต่ถ้าเราเป็นกลุ่มที่กำลังต้องการย้ายงานหรือต้องการใบสอบวัดระดับที่สูงขึ้นเพื่อนำไปขึ้นเงินเดือน เราก็เลือกพัฒนาความสามารถทางด้านภาษาญี่ปุ่นก่อนครับ เพราะบริษัทส่วนมากกำหนดเงินเดือนโดยอิงจากใบวัดระดับ ทั้งๆที่ความจริงแล้ว ความสามารถในการล่ามนั้นไม่ได้ขึ้นอยู่กับความสามารถทางภาษาญี่ปุ่นที่เราสามารถรู้ได้จากการสอบวัดระดับแต่เพียงอย่างเดียว แต่ยังขึ้นอยู่กับความสามารถทางภาษาไทย และความเข้าใจในบริบทด้วยครับ
แต่ว่า นอกจากการสอบวัดระดับภาษาญี่ปุ่นแล้วก็ไม่มีการสอบวัดระดับอันอื่นอีกเลย ทั้งๆที่ที่จริงถ้ามีการสอบวัดระดับภาษาไทยผมก็ค่อนข้างมั่นใจว่าผมน่าจะทำคะแนนได้สูงมาก เพราะตอนสอบเอ็นทรานซ์สมัยม.ปลายเคยทำได้แถวๆ PR97.xx คือมีนักเรียนม.ปลายในปีนั้นที่คะแนนภาษาไทยสูงกว่าผมไม่ถึง 3%และตอนนี้ผมเก่งภาษาไทยมากขึ้นกว่าผมตอนม.ปลายตั้งเยอะแล้ว ถึงขนาดได้รับคำชมจากพี่ๆคนไทยว่าล่ามคนนี้เก่งภาษาไทยมาก ส่วนการสอบวัดระดับความรู้ความเข้าใจในบริบทต่างๆนั้นยิ่งไม่มีการสอบเลย การจะรู้ได้ต้องลองให้แปลในบริบทนั้นๆ แล้วให้คนที่เข้าใจบริบทอยู่แล้วหลายๆคนช่วยกันตรวจเท่านั้น
ดังนั้นถ้าเราตั้งสมมติฐานว่าคนไทยทุกคนก็เก่งภาษาไทยพอๆกัน(ความจริงเก่งไม่เท่ากันหรอก) และยอมรับว่าคนที่ไม่เคยทำงานในบริษัทเรามาก่อนก็ต้องมาเรียนงานใหม่ตั้งแต่ต้นเหมือนกันหมดแล้ว การที่บริษัทส่วนมากกำหนดเงินเดือนล่ามจากระดับของใบรับรองจากการสอบวัดระดับความสามารถภาษาญี่ปุ่นก็เป็นเรื่องที่สามารถเข้าใจได้ครับ